Streekhuis Het Groene Woud is één van de partners in het Europese Project Rural Alliances. Dit Europese Project heeft als doel om de leefbaarheid op het platteland te behouden en te versterken.
De leefbaarheid van dorpen en het platteland neemt af of staat onder grote druk. Deze geenszins nieuwe ontwikkeling is het gevolg van verstedelijking, een voortdurende schaalvergroting van diensten en voorzieningen, veranderingen in de landbouw en demografische trends. Bewoners van het landelijk gebied en gemeenten maken zich terecht zorgen over deze ontwikkelingen. Zal de bassischool en de supermarkt blijven? Krijg ik voldoende zorg en kan ik in het dorp blijven wonen? Is mijn woning over vijf jaar nog iets waard?
Lokale en provinciale overheden en maatschappelijke organisaties pogen het tij te keren, maar zijn beperkt in hun uitvoeringskracht door gebrek aan financiering en het juiste instrumentarium. Bovendien zijn de genoemde trends nauwelijks beïnvloedbaar. De dynamiek in deze gebieden maakt een andere werkwijze niet alleen wenselijk maar ook noodzakelijk.
Twaalf Europese partners gaan daarom problemen in het landelijk gebied te lijf. Hiervoor ontwikkelen zij een instrumentarium om het sociaaleconomisch potentieel van het landelijk gebied als de competenties van de inwoners en bedrijven, hun organisatiekracht en de fysieke kwaliteiten van het gebied (duurzaamheid, landschap, etc.) beter te benutten. Dat doen zij door de introductie van de ‘doe-democratie’ en ‘allianties’. Een model waarin de publieke zaak niet langer het primaat is van de overheid, maar van burgers, gemeenschappen, lokale ondernemers én de overheid. Een model dat veel verder gaat dan burgerparticipatie.
De werkwijze vertrekt vanuit het zelforganiserende vermogen van lokale burgers en, in het bijzonder, vanuit het opzetten en faciliteren van allianties tussen gemeenschappen, lokale bedrijven en andere organisaties. Deze allianties nemen een deel van de publieke zaak voor hun rekening, bijvoorbeeld door te voorzien in zorgdiensten of lokale energie. Het maatschappelijk initiatief van onderop (de democratie) wordt gevoed door het ondernemerschap (het doen) ten behoeve van de kwaliteit van de eigen leefomgeving.
De partners brengen recent verworven kennis en inzichten in praktijk, zoals het idee van de ‘doe-democratie’, ontwikkeld door de Universiteit van Tilburg. ‘Doeners’ in het publieke domein beslissen met hun acties hoe dat publieke domein er uit komt te zien. Burgers ‘regeren’ mee door initiatieven op te zetten in hun gemeenschap.
Ook Streekhuis Het Groene Woud onderzoekt hoe de aansluiting effectiever gemaakt kan worden met de bewoners van de streek en het omringende stedelijke gebied. Samen met enkele subpartners worden goede voorbeelden bezocht en met behulp van enkele universiteiten naar antwoorden gezocht op vragen.
Klik hier voor meer algemene informatie over het project en linken naar recente acties.
Streekhuis Het Groene Woud met het principe van de Doe-democratie
Het Streekhuis heeft als doel om burgerinitiatieven te faciliteren. Hiermee wil het Streekhuis de mogelijk geven om de Doe-democratie vorm te geven. Het kunnen initiatieven zijn op het gebied van zorg, energie, voedsel en natuur & landschap.
Gemeente ’s-Hertogenbosch met het project Hooge Heide
Hooge Heide is het landschappelijke buitengebied tussen Rosmalen, Nuland en Berlicum. Het is een gebied met hoge natuur- en landschapswaarden, waarin de beheerders samen met betrokkenen werken aan de ontwikkeling van natuur, landschap en recreatiemogelijkheden.
Gemeente Boxtel met Stichting Schone Paden
Stichting Schone Paden brengt eigenaren van openbare ruimte, landgoederen, watergangen, bossen, wandelroutes etc. in contact met groepen die dat onderhoud als dagbesteding uitvoeren. Op deze manier bevordert de stichting dat mensen een maatschappelijk verantwoorde dagbesteding vinden én dat het buitengebied onderhouden is en blijft.
Stichting Promotie Projecten in Leefbaar Liempde (SPPiLL)
SPPiLL wil de sociale cohesie binnen de dorpsgemeenschap van Liempde bevorderen door de leefbaarheidsdriehoek Liempdenaren-Verenigingen-Ondernemers te versterken en Liempde uit te dragen als Gastvrij Hart van Het Groene Woud.
Dienst Landelijk gebied met het project Moerenburg-Heukelom
Moerenburg-Heukelom is een landelijk gebied van 1200 hectare tussen Oisterwijk en Tilburg met weilanden, bosjes en agrarische bedrijven. In het gebied komen landschapselementen bij en er worden nieuwe paden aangelegd. Dit gebeurt op vrijwillige basis. De grondeigenaren ontvangen hiervoor een marktconforme vergoeding volgens de Deltaregeling.
Alle betrokken regio’s in Noordwest Europa (= waar) kennen een vergelijkbare problematiek van krimp en afnemend voorzieningenniveau en verzwakte economische basis (=waarom). In alle regio’s worden concrete methoden, businesscases en samenwerkingsverbanden ontwikkeld die hierop een antwoord kunnen bieden waardoor economische ontwikkeling, sociale samenhang en daarmee de leefbaarheid van het platteland verbetert (= hoe). Rural Alliances biedt haar deelnemers concrete handvatten vanuit de ‘best practises’ in alle Europese regio’s. Naast het kennisnetwerk, de bijdragen van de onderzoekers en de inspiratie door Europese uitwisseling biedt Rural Alliances de ruimte om de eigen processen en producten in Nederland te presenteren via symposia en publicaties.
De samenwerking draagt bij aan de versnelling van de projecten, want niemand hoeft het wiel opnieuw uit te vinden. We kunnen bouwen op elkaars ervaring en daarmee winnen op de sleutelbegrippen van dit project: loyaliteit, zelfredzaamheid en vertrouwen.
Meer informatie over het het project Rural Alliances is hier te vinden.
Het project Rural Alliances is in mei 2015 afgerond. Binnen Het Groene Woud is hier vervolg aangegeven met de Leefbaarheidsagenda. Met deze agenda nodigen wij de samenleving uit om te komen met ideeën en projecten ter verbetering/ versterking van de leefbaarheid in de breedste zin van het woord (zorg, sport, ict, gemeenschapshuizen etc.)
Skills Plotting Tool - Rural Alliances heeft een 'Skills Plotting Tool' ontwikkeld. Dit is een hulpmiddel dat vaardigheden, ervaring en capaciteit in kaart brengt en aan de behoeften van rurale samenwerkingsverbanden koppelt. De tool is hier te downloaden.
Rural Vibes - Meet zelf de leefbaarheid in je dorp! Hiervoor heeft Rural Alliances 'Rural Vibes' ontwikkeld, een hulpmiddel om de vitaliteit van het platteland te meten. De tool is hier te downloaden.
