Het Groene Woud wordt permanent 101 hectare aan natuur rijker. Dat is het resultaat van de samenwerking tussen ARK Rewilding Nederland (tot voor kort: ARK Natuurontwikkeling) en het Groen Ontwikkelfonds Brabant (GOB). Op een feestelijke bijeenkomst op 16 november 2022 in Liempde zetten GOB-directeur Mary Fiers en ARK-directeur Jos Rademakers hiervoor onder toeziend oog van notaris Stijn Marks hun handtekeningen.
Applaus en felicitaties omlijstten de formele ondertekening van de zogenoemde Kwalitatieve Verplichting. Dat gebeurde op het ARK-perceel De Hemel op Velder in Liempde. Daar maakte ARK-projectleider Ger van den Oetelaar ook duidelijk waarom deze vastlegging een feestje waard was. “De provincie beoogt elk jaar Brabant-breed op vele plekken natuur te realiseren. Dit gaat vaak mondjesmaat. Dat wij hier nu in één keer ruim honderd hectare omvormen in permanente natuur, is uitzonderlijk.” Hij benadrukte dat dit geen verdienste van ARK alleen is. “Het omzetten van landbouwgrond in natuur kán niet zonder medewerking van bijvoorbeeld gemeenten, grondeigenaren en vrijwilligers die op allerlei manieren meehelpen. We zijn hen en vele anderen dan ook erkentelijk voor hun medewerking.”
De 101 hectares die nu voor eeuwig natuur worden, bestaan uit voormalige landbouwgronden die ARK in de afgelopen jaren in Het Groene Woud verwierf. De percelen liggen verspreid over De Geelders, het Beerze-gebied en het Dommeldal en zijn nu eigendom van ARK. De financiering van de grondaankopen werd mede mogelijk gemaakt dankzij subsidies van het GOB. Deze organisatie werkt sinds 2014, net zoals ARK, aan een robuust en aaneengesloten Natuurnetwerk Brabant. “Voorwaarde van het GOB om in aanmerking te komen voor subsidie is dat we notarieel vastleggen dat onze verworven gronden natuur worden én natuur blijven, voor altijd”, aldus Van den Oetelaar. “Dus ook als we de gronden op termijn overdragen aan landschapsorganisaties of terreinbeheerders.” De ondertekende Kwalitatieve Verplichting is het bewijs dat daar niet meer van kan worden afgeweken. De gemeenten waarin de hectares liggen, zullen de omzetting van de gronden van landbouw naar natuur eveneens borgen, via hun bestemmingsplannen.
ARK-directeur Jos Rademakers: “Met deze Kwalitatieve Verplichting geven we ruim baan aan ‘de natuur haar gang laten gaan’. De bestemming ‘natuur’ is permanent, maar de natuur zelf blijft zich steeds aanpassen aan omstandigheden. En dat moet ook, al liggen er stevige uitdagingen, zoals de klimaatverandering en de stikstofuitstoot. Die hebben de natuur kwetsbaar gemaakt. Wij proberen met onze projecten en inrichtingsmaatregelen de natuur weerbaar te maken. We noemen dat bij ARK ‘Rewilding’: we voegen iets toe zodat de natuur toekomst heeft. Weer krachtig wordt en nuttig is, bijvoorbeeld voor het vastleggen van CO2 of het bergen van water.”
Mary Fiers benadrukte bij de ondertekening dat investeren in natuur een must is “omdat natuur ontwikkelen en behouden niet vanzelf gaat. Daar is geld en een hele lange adem voor nodig: je moet grondeigenaren bereid vinden, grond beschikbaar zien te krijgen, aankoopprocedures starten, vergunningenprocedures doorlopen en alle partijen continu overtuigen van het doel. Hier, in Het Groene Woud, lukt dat heel goed. Het ARK-team heeft in korte tijd veel voor elkaar gekregen. Dit team, maar ook alle andere betrokkenen, verdienen daarvoor complimenten, omdat iedereen met grote overtuiging steeds het toekomstperspectief voor ogen weet te houden.”
De 101 hectare aan landbouwgronden zijn verworven onder de vlag van Brabants Goud in Het Groene Woud, het ARK-project dat zich richt op de realisatie van het Natuurnetwerk Brabant. Per 1 november 2022 beschikte ARK hier over in totaal ruim 340 hectare grond.
De handtekeningen markeren de afspraak dat de 101 hectare landbouwgronden natuur worden en natuur blijven. Foto: Ruud van Nooijen.
