Pilot Moerenburg-Heukelom-Koningshoeven

Onder de naam Deltaplan voor het Landschap is Het Groene Woud aan de slag gegaan om een gezonde stad-land relatie te ontwikkelen. Omdat Het Groene Woud zelf te groot en te divers is om hiermee concreet aan de slag te kunnen is gezocht naar een kleiner, geschikt gebied, tegen een stadsrand aan. De keuze is hierbij in 2008 gevallen op Moerenburg-Heukelom-Koningshoeven.

Het is een aantrekkelijk, landelijk gebied tussen Oisterwijk en Tilburg. Met veel weilanden, bosjes en agrarische bedrijven. Het is 1.200 ha groot; bijna 2.000 voetbalvelden bij elkaar. Met het Deltaplan voor het Landschap wordt dit gebied nog mooier gemaakt. Er komen landschapselementen bij en er worden nieuwe paden aangelegd. De financiering hiervoor komt vanuit het Streekfonds Het Groene Woud van Stichting Streekrekening Het Groene Woud.

De pilot binnen het gebied Moerenburg-Heukelom-Koningshoeven vormt de eerste projectfase van het Deltaplan voor het Landschap. Deze vond plaats van 2009 tot en met oktober 2011. Van 2012 tot en met 2014 gaan in het pilotgebied de activiteiten (op kleinere schaal) ook nog door, maar worden tegelijkertijd de in het pilotgebied ontwikkelde initiatieven doorontwikkeld en in meer gebieden binnen Het Groene Woud geïmplementeerd.

Doorlopende activiteiten in het pilotgebied zijn ondermeer het afsluiten van Deltacontracten met grondeigenaren, aanplant van landschapselementen en oprichting netwerkorganisatie voor beheer en onderhoud van het landschap

De jaren 2015 tot en met 2038 vormen een periode van onderhoud en beheer.
 

Resultaten pilot

In het landelijke gebied Moerenburg-Heukelom-Koningshoeven zijn in 2009 - oktober 2011 producten en initiatieven ontwikkeld die het landschap aantrekkelijker maken voor bewoners en bezoekers. Omdat de pilot nog doorloopt tot en met 2014 kunnen de volgende resulaten beschouwd worden als tussentijdse resultaten. Deze tussentijdse resultaten van de pilot zijn te vertalen in vier ‘producten’.

1. Inrichten en ontwikkelen

Doel pilot: Het aanleggen en beheren van een aaneengesloten netwerk van landschapselementen in een aantrekkelijk agrarisch cultuurlandschap (inclusief recreatieve ontsluiting), ingericht met streekeigen beplanting en materialen, op basis van dertigjarige beheerscontracten die bijdragen aan de bedrijfsontwikkeling van betrokken agrariërs.

Tussentijds resultaat: In de periode 2009-2011 is er in het pilotgebied 1,8 hectare landschapselementen aangeplant, zowel bij agrarische ondernemers als bij particulieren en binnen de gemeenten Tilburg en Oisterwijk.

2. Instrumenten

Doel pilot: Het samenstellen van een ‘koffer’ vol middelen en mogelijkheden die het voor agrarische ondernemers aantrekkelijk maakt om inrichting en beheer van landschapselementen volwaardig binnen hun bedrijfsvoering en –ontwikkeling te integreren.

Tussentijds resultaat: De instrumentenkoffer is in 2011 gerealiseerd in de vorm van een twintig pagina’s tellend document en wordt gebruikt om agrariërs en grondeigenaren binnen het pilotgebied te informeren over de mogelijke contractvormen en vergoedingen.

3. Financieringssystematiek

Doel pilot: Het verbeteren en verder ontwikkelen van de Streekrekening.

Tussentijds resultaat: Inmiddels promoten Rabobanken in het gehele pilotgebied uit eigen beweging de Streekrekening. In 2010 vond een workshop plaats waaruit drie nieuwe, haalbare financieringsbronnen naar voren zijn gekomen en waarvan het idee voor een investeringsfonds verder wordt uitgewerkt.

4. Betrokkenheid tussen stad en streek

Doel pilot: Het vergroten van de onderlinge betrokkenheid tussen bewoners van de stad en van de dorpskernen, het bedrijfsleven in en om het gebied en de agrarische ondernemers, zodat ze allen een bijdrage leveren aan het meerjarig beheren en onderhouden van het gebied.

Tussentijds resultaat: De betrokkenheid van bewoners, ondernemers en bedrijven in en om Moerenburg-Heukelom is onverminderd groot. In 2010 wordt de ‘Boer zoekt Buur-dag’ georganiseerd die dankzij de grote inzet van bewoners en bedrijven uit het gebied succesvol is en zeshonderd bezoekers trekt. Er is een interactieve website voor het pilotgebied ontwikkeld en er komt een netwerkorganisatie van alle organisaties en overheden die zich inzetten voor het goed en duurzaam beheren van het gebied.