Wat is de stijging van organische stof onder blijvend grasland?

De centrale rol van organische stof (OS) voor de bodemkwaliteit van landbouwbedrijven wordt steeds meer erkend. Ook vanwege de klimaatverandering is er een toenemende belangstelling: een hoger OS-gehalte kan de bodems weerbaarder maken voor de sterke wisselingen in water-overschot en –tekort en CO2 vastleggen in de bodem. Vooral van grasland, met een hoge aanvoer van OS uit gewasresten en wortels, wordt veel verwacht. Maar hoeveel OS kan grasland eigenlijk opbouwen en dus koolstof vastleggen? Om op deze vraag een antwoord te krijgen zijn de beschikbare bodemanalyses van een aantal melkveehouders in Midden-Brabant op een rij gezet.

Van alle 1067 uitslagen van de 26 melkveehouders zijn enkel die graslandpercelen geselecteerd waarvan een OS-gehalte in de laag 0-10cm bekend was. Daarvan is de gebruikshistorie (m.n. leeftijd van het grasland) nagevraagd; van de oudere percelen (>20 jaar) was dit uiteraard slechts bij benadering bekend.

Grasland op klei legt meer OS per jaar vast

Niet onverwacht is het gemiddelde OS-gehalte op kleigrond aanmerkelijk hoger dan op zand, evenals de gemiddelde toename van het OS-gehalte per jaar. Klei beschermt organische stof tegen afbraak door het bodemleven, waardoor het organische stofgehalte op klei langer kan stijgen. Deze toename is logischerwijs kromlijnig: het OS-gehalte van jong grasland stijgt relatief snel, maar des te ouder het grasland wordt des te minder het OS-gehalte per jaar stijgt. Voor klei was dit een stijging van 0,21% OS in het 1ste jaar en 0,15% in het 15de jaar.

Opbouw op zandgrond

Om verschillen in perceelsomstandigheden zo goed mogelijk uit te sluiten is ook een analyse gemaakt met 31 graslandpercelen op zand waarvan minimaal drie bodemuitslagen bekend waren. Daarbij is, naast de relatie met de leeftijd van het grasland, ook een gemiddeld OS-gehalte voor elk perceel bepaald. Op zand was de organische stof stijging 0,17% in de laag 0-10 cm in het 1ste jaar en 0,11 versus 0,05% in het 15de jaar. Deze schatting komt vrij goed overeen met de resultaten van een langjarige vergelijkende proef op lemige zandgrond in Belgie, waar het OS-gehalte van permanente graslandpercelen na 36 jaar 6,1% bleek te zijn terwijl het OS-gehalte van continue bouwlandpercelen slechts 2,1% was.

Lees voor meer informatie het gehele artikel uit V-focus of ga naar de website van het Louis Bolk instituut. 

Relatie organische stof gehalte en aantal jaren grasland voor percelen waarvan minimaal 3 opeenvolgende uitslagen beschikbaar waren.