Eerste LEADER-subsidie onderweg naar initiatiefnemers - Tuin De Es bouwt koolstof-positieve en biobased stilteruimte voor dagbestedingscliënten

Dat de bouw van deze stilteruimte op subsidie kan rekenen, is te danken aan de twee doelen die De Es ermee dient: de ruimte geeft een impuls aan de zorgfaciliteiten op het platteland en het gebouw zelf is lief voor milieu en klimaat. Juist die combinatie van factoren kenmerkt LEADER-projecten die ervoor moeten zorgen dat zowel natuur als samenleving erop vooruit gaan.

Tuin De Es
Tuin De Es is een drie hectare grote biologische groentekwekerij aan de rand van Haaren, inclusief winkel. De bedrijfsactiviteiten zijn onlosmakelijk verbonden met het bieden van een zinvolle dagbesteding voor mensen met (beginnende) dementie en psychiatrische klachten. “We vinden het belangrijk dat zij zich gedurende de dag kunnen terugtrekken als ze even behoefte hebben aan rust”, aldus De Es-eigenaar Bart Pijnenburg. “Maar onze tuinkamer werd daarvoor te klein en was niet meer comfortabel genoeg. Zo ontstond het idee voor de verbouw. Dankzij de LEADER-subsidie kunnen we nu een grotere stilteruimte realiseren. En ook nog eens op een manier die helemaal bij Tuin De Es past: duurzaam en biobased.”

Populierenhout, houtvezel en Brabantse hennep
De bouw start in januari 2025. “We passen houtskeletbouw toe”, vertelt Bart. “De gevels isoleren we met houtvezel en bekleden we met populierenhout. De houten vloer isoleren we met onder meer Brabantse hennep en het dak wordt van sedum. Daar leggen we dan ook nog zonnepanelen op. Die combinatie is innovatief maar wel degelijk heel goed mogelijk.” De lat ligt nóg hoger, want als het aan Bart ligt, moet het hele gebouw koolstof-positief worden. “Dat wil zeggen dat we er tijdens de levensduur van het gebouw meer koolstof mee vastleggen en besparen dan dat het koolstof 'kost' om het gebouw te bouwen en te gebruiken.” Of het daadwerkelijk lukt om de stilteruimte koolstof-positief te bouwen, is op dit moment onderwerp van onderzoek.

Betrokken community
Het LEADER-project kan rekenen op flink wat draagvlak onder nauw-betrokkenen van Tuin De Es. Zoals Stichting Gemeynt De Es en de 112 zogenoemde portiehouders (aandeelhouders) die allemaal eigenaar zijn van een deeltje van de landbouwgronden en de gebouwen. En ook klanten, cliënten, medewerkers, vrijwilligers en heel veel anderen dragen het welslagen van het project een warm hart toe. “Ze zijn ook allemaal in meer of mindere mate bij dit projectidee betrokken. Participatie troef dus”, aldus Bart. Hij verwacht dat de stilteruimte straks een essentiële, onmisbare plek wordt voor de dagbestedingscliënten. “Misschien kunnen we het zelfs breder trekken en de ruimte buiten onze openingstijden ook beschikbaar stellen aan de lokale gemeenschap.”

LEADER is een Europees subsidieprogramma én een werkwijze die gericht is op innovatieve plattelandsontwikkeling. Centraal staat dat LEADER uitgaat van publiek-private samenwerking en een transparante aanpak van onderop. De coördinator LEADER is de aanjager, verbinder en ondersteuner die voor en achter de schermen werkt en samen met collega’s de deeltaken invult. De Lokale Actiegroep (LAG) Het Groene Woud is verantwoordelijk voor de uitvoering van het LEADER-programma Het Groene Woud, met een looptijd t/m 2028. Meer informatie over LEADER Het Groene Woud vind je op www.hetgroenewoud.com/ initiatieven/leader

Tuin De Es in Haaren is de eerste initiatiefnemer waar met LEADER-subsidie een project van de grond komt. Tijd voor taart dus! Op 16 december 2024 werd dit bijzondere moment gevierd door eigenaar Bart Pijnenburg van Tuin De Es, Olaf Gähler (Stimulus Programmamanagement), Roel Jansen (LEADER-coördinator Het Groene Woud), Johan van Cuyck (projectleider LEADER Het Groene Woud), Ivka Orbon (voorzitter Lokale Actiegroep Het Groene Woud/LAG) en Jan Hendrik Ockels (voorzitter Stichting Gemeynt de Es). Foto: Stichting Landschap Het Groene Woud.