125 hectare robuuste natuur erbij in Het Groene Woud

Op vrijdag 7 juni 2024 vierden ARK Rewilding Nederland en Stichting Landschap Het Groene Woud de Dag van groene doeners. Aanleiding was de 125 hectare aan nieuwe, robuuste natuur die Het Groene Woud er in de afgelopen vijf jaar bij kreeg. “Dat is met recht een feestje waard”, vond Hagar Roijackers, gedeputeerde van de provincie Noord-Brabant. Samen met ARK-directeur Esther Blom en wethouder Sam Goossens (Sint-Michielgestel) onthulde ze een kaart met de locaties van de 125 nieuwe natuurhectares. “Hiermee laten we zien dat Brabant, ondanks de nieuwe koers van ‘Den Haag’, standvastig is in het behalen van de natuurdoelen.”

ARK Rewilding Nederland en Stichting Landschap Het Groene Woud ontvingen tijdens de Dag van groene doeners bijna honderd natuurliefhebbers, beleidsmakers, bestuurders en andere belangstellenden. Na een begeleide struintocht langs de Beeksche Waterloop tussen Gemonde en Sint-Michielgestel werden ze in De Meander (Sint-Michielsgestel) getrakteerd op een reeks lezingen. Zoals over het duizendjarige leven van zomereiken (door Jeroen Helmer), de Dommel als watervoerende levensader (door Ger van den Oetelaar) en het landschap dat de identiteit bepaalt van de omgeving waarin mensen wonen (Jeroen Naaijkens). Ook kreeg het publiek de ins en outs te horen en te zien van soorten die zich dankzij natuurherstel steeds beter weten te handhaven in Het Groene Woud, zoals ongewervelde waterbeestjes (Mark Scheepens) en de wespendief (Stef van Rijn).

Van landbouwgrond naar natuur

Programmaleider Ger van den Oetelaar van ARK: “We voeren sinds 2019 het gebiedsprogramma Brabants Goud in Het Groene Woud uit. Dat is gericht op herstel, bescherming en uitbreiding van dé schatkamers van natuur en biodiversiteit: de leembossen. Hiervoor kopen we voormalige landbouwgronden aan, waarvan nu 125 hectare is omgezet in wilde natuur. Deze hectares liggen verspreid door Het Groene Woud, van De Geelders en het Wijboschbroek tot Velder en Spoordonk. Ze verbinden natuurgebieden, zodat planten en dieren zich over grotere afstanden kunnen verplaatsen.” De komende jaren volgen onder regie van ARK nog eens honderden hectares. “Ik denk dat we hiermee goed laten zien dat vergezichten op papier geen oeverloze exercities hoeven te zijn. Dankzij inspanningen van heel veel mensen, ook de onmisbare vrijwilligers, hebben we hier voortvarend concrete resultaten kunnen boeken.

Beeksche Waterloop

ARK-directeur Esther Blom: “Ik ben er trots op dat we hier letterlijk meters hebben gemaakt, en dat ook nog eens in een jaar dat ARK Rewilding Nederland haar 35-jarig bestaan viert”, zei ze. “Die meters, dáár draait ‘wilde natuur om’, net zoals we haar nu de tijd geven om zich te ontwikkelen. Laat het maar gebeuren.” Ook wethouder Sam Goossens van de gemeente Sint-Michielsgestel gaf aan blij te zijn met de natuurontwikkeling in zijn gemeente en omliggende plaatsen. “Het is een ingewikkelde klus, daar moet je krachten voor bundelen. Hier waren het overheden, ARK, Stichting Landschap Het Groene Woud en vele vrijwilligers die zich er hard voor maakten. Kijk alleen al naar ‘onze’ Beeksche Waterloop en je ziet waar dat toe kan leiden.” Volgens gedeputeerde Roijackers is die samenwerking de kracht van Brabant. “Wij zeggen hier: we houden koers, hoe ruig de tijden momenteel ook zijn”, hield ze haar toehoorders voor. “Er is geen enkele andere Nederlandse provincie waar dat zo gebeurt. Dat is allemaal te danken aan een gedeelde liefde voor het gebied, volharding en blijvende inspanningen om met elkaar kennis te delen.”

Het Groene Woud is LEADER-gebied

Die gedeelde liefde en kennisdeling komt eveneens tot uiting in de samenwerking tussen ARK en Stichting Landschap Het Groene Woud. “Deze Dag van groene doeners is ‘slechts’ één voorbeeld van hoe we samen optrekken”, aldus voorzitter Jeroen Naaijkens van Stichting Landschap Het Groene Woud. “Waar ARK zorgt voor karakteristieke leembossen en nieuwe natuur richten wij ons al jaren op het totale landschap en de mensen die er wonen”, legde hij uit. “We stimuleren de lokale gemeenschappen om de eigen omgeving groen en gezond te maken, met behoud van de eigen identiteit, het vertrouwde landschap en het erfgoed. Die 125 hectare nieuwe natuur helpen daar gigantisch bij. Zo vullen we elkaar aan, maken elkaar sterker. Er zijn bijvoorbeeld al ‘zaadjes geplant’ om werk te maken van natuurinclusieve landbouw en landbouwinclusieve natuur in en om dorpen heen.” Sinds april 2024 doen zich nóg meer kansen voor om de landschappelijke identiteit van Het Groene Woud te benadrukken. “Ons gebied is aangewezen als LEADER-gebied. Er liggen vele euro’s uit Europa klaar voor inwoners die met goede ideeën komen om hun woonomgeving krachtig en vitaal te houden.”

Struintocht langs de Beeksche Waterloop tijdens de Dag van groene doeners. Foto: Bert Vervoort